ไม้สั้นไม้ยาว และหมูไล่คน

หลังจากตื่นขึ้นมาในตอนเช้าวันหนึ่ง เพราะมีเสียงเด็ก ๆ มาเรียกที่หน้าศูนย์การเรียนผมมาเปิดประตูอาคารเรียน แล้วตั้งใจจะหันหน้าไปสูดอากาศที่สดชื่น ทางทิศตะวันออก พลันสายตาก็เหลือบไปเห็น นักเรียนคนหนึ่งชื่อกฤษณะชัย อายุสักประมาณ ๑๑ ปี วิ่งลงไปตามถนนพร้อมกับมีหมูตัวใหญ่วิ่งไล่ตามไปติด ๆ เด็กคนนั้นก็วิ่งหายเข้าไปในป่าอย่างรวดเร็ว พร้อมกับหมู ผมตกใจนิด ๆ ไม่เคยเห็นหมูไล่กัดคนมาก่อนในชีวิต แต่ก็แปลกใจ มีนักเรียนอีกคนอายุ ๑๕ ปี ชื่อเปาแซยืนอยู่ทางที่น้องกฤษณะชัยวิ่งลงไป แต่ทำไมเขาไม่ได้ช่วยเหลือกัน ทำไมแล้งน้ำใจเหลือเกิน พักใหญ่เห็นน้องกฤษณะชัย เดินขึ้นมาจากป่า ผมก็โล่งอีกไปที แต่ตัวแค่นี้จะกล้าฆ่าหมูเลยเหรอจึงเรียกมาสอบถาม  ได้ความว่า ลงไปถ่ายอุจจาระ เนื่องจากที่บ้านไม่มีห้องน้ำ แต่เห็นหมูวิ่งไล่ไปอ่ะ ก็ไม่มีอะไรมาก  หมูไปกำจัดสิ่งปฏิกูลให้นั้นเองแต่ผมสุดจะงง หมูมันรู้ได้ไงว่าคนไหนจะเข้าป่าไป ให้อาหารหมู จึงแนะนำน้องกฤษณะชัยไปว่า วันหลังให้เตรียมไม้ไป ๒ อัน อันหนึ่งเป็นไม้ยาว เอาไว้ไล่หมู อีกไม้สั้นนั้นก็พิจารณาเอาเองว่าจะเอาไปทำอะไร หลังจากเสร็จภารกิจ ถ้าไม่มีไม้ยาว ๆ ครูมีที่โรงเรียน ให้ยืม ส่วนไม้สั้นนั้นหาเอาตามป่าได้มีเยอะแยะ

หัวไก่ ตีนไก่ ตูดไก่ และน้ำพริกคางคก

ถ้าไม่สุภาพก็ขออภัยครับ แต่ใช่ครับ ที่บอกมา คือของกินสำคัญของกะเหรี่ยงอมก๋อย และโดยเฉพาะ หัวไก่ ตีนไก่ ตูดไก่จะให้กินเฉพาะแขกสำคัญเท่านั้น คนในบ้านและเด็ก ๆ ไม่มีวันได้กินหรอก ของอร่อยแบบนี้ และผมก็กลายเป็นแขกสำคัญของบ้านนั้นซะด้วยในเหตุการณ์ที่ลืม ไม่ลงนี้ วันนั้นบ้านของน้องสรชาติ ทำพิธีผูกข้อมือให้น้องสาวสองคน สงสัยว่าเพิ่งจะหายป่วยจึงมีการฆ่าไก่ เพื่อทำพิธีผูกข้อมือและทำบุญ ตามที่ได้สอบถามมา ผมเป็นแขกที่ได้รับเชิญไปร่วมกินข้าวที่บ้าน และจะให้ความสำคัญกับแขกมากในการกินข้าวโดยพ่อบ้านจะนำขาไก่ ที่แยกไว้ต่างหากนั้น มาให้แขกกิน จากตามมาด้วยหัวไก่ และตูดไก่ไก่ธรรมดา รสชาติที่เคยกินมันก็คงกินได้ แต่ไก่ดอย มันไม่มีเนื้อหนังอะไรเลยมีแต่เอ็นเหนียว ๆ ติดกระดูก หัวไก่ก็ต้มแบบไม่ใส่เกลือ ไม่ใส่ข่า หรือตะไคร้เลย ทำให้มีความรู้สึกว่าได้กินไก่สด ๆ มาถึงอันสุดท้าย ตูดไก่ครับ บอกได้ว่ามันมีความรู้สึกเหมือน ยังมีเพลี้ยไก่ติดอยู่ในใส้ไก่อยู่เลยรู้สึกว่าอยากจะคาย แต่คายไม่ได้ เพราะมันเป็นของดีที่เขาเลือกให้เราที่เป็นแขกสำคัญเท่านั้นได้กิน ผมเคยอ่านในหนังสือแล้วว่าจะต้องเจอเหตุการณ์แบบนี้ แต่ไม่คิดว่าจะเจอแบบไม่ได้ตั้งตัว ตั้งใจแบบนี้การได้รับเชิญในครั้งนี้เป็น ครั้งแรกที่ได้สัมผัสในเรื่องราวที่เคยอ่านหนังสือมา และก็ได้รับความประทับใจกลับมาชนิด ไม่มีวันลืมอีกเลยถามว่าอร่อยไหม ผมว่าอาหารนี้คงอร่อยที่สุด ในวิถีชีวิตบนดอยที่ลำบากยากแค้นขนาดนั้น เพราะนาน ๆ ถึงจะมีการฆ่าไก่กินสักครั้ง บางทีทั้งเดือน ครอบครัวของเด็ก ๆ

ความเหมือนที่แตกต่าง

ไม่คิดว่าบนดอยเหมือนกัน แต่จะมีความแตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง ของพื้นที่สูงในเขตโซนเหนือและโซนใต้ของจังหวัดเชียงใหม่กันขนาดนี้ ในไชยปราการ ป่าไม้ยังพอหลงเหลืออยู่บ้าง แต่ก็กำลังถูกรุกคืบ เข้าไปตัดไม้ทำลายป่า ของทั้งคนไทยพื้นเมือง และคนบนดอย หลากหลายชนเผ่า ความเจริญในไชยปราการ ทำให้ผู้คนโดยเฉพาะผู้นำที่พูดได้เสียงดังกว่าคนอื่นในชุมชน จะอาศัยศักยภาพของตนเอง เข้าไปจับจองพื้นที่บนป่า ทำมาหากิน เพื่อให้ได้สิทธิ์ทำกินบนภูเขา ที่อมก๋อย ภูเขาผ่านทางเข้าพื้นที่แต่ละลูก แทบจะไม่เหลือต้นไม้แล้ว เนื่องจากวัฒนธรรมในการทำไร่เวียนทุก ๗ ปี คือไร่หมุนเวียนทำไร่ ๗ แห่ง ๆ ละปี แต่ก็เป็นที่แปลกใจ ขนาดภูเขากลายเป็นเขาหัวโล้น แต่น้ำแม่ฮองยังเป็นลำน้ำขนาดใหญ่ น้ำอุดมสมบูรณ์ ในไชยปราการ จะมีชนเผ่าลาหู่ อาศัยอยู่แถบทิศตะวันออก ติดกับจังหวัดเชียงราย สภาพชีวิตโดยทั่วไปที่เห็นในไชยปราการ หลังที่ลาออกจากงานที่กรุงเทพฯ เพื่อมาเป็นครูอาสา ก็คิดว่ามาเจอสภาพของคนดอยที่่สภาพชีวิตโหดร้ายแล้ว ที่อมก๋อย ที่นั้นจะเป็นพื้นที่ของเผ่ากะเหรี่ยง ในบริเวณตัวอำเภอ ส่วนใหญ่รอบ ๆ นั้นก็เป็นพื้นที่พออยู่อาศัยได้ของคนไทยพื้นเมือง แต่ถ้าเข้าไปลึกจากตัวอำเภอประมาณ ๔๐ กิโลเมตรเข้าไป ซึ่งทางเข้ายากลำบาก ไม่ค่อยมีหน่วยงานราชการเข้าไปประจำในพื้นที่ มีแค่ครูของ สพท. และ กศน. ยิ่งเข้าไปลึกยิ่งจะเห็นสภาพของความลำบากยากแค้นขนาด

Copy Protected by Chetan's WP-Copyprotect.